Μια δήλωση εκ μέρους της συζύγου του και του γιου του Fergus, που εκδόθηκε από τη δημοσιογράφο Clair Dobbs, αναφέρει: «Είμαστε συντετριμμένοι που ανακοινώνουμε την απώλεια του Μάικλ Γκάμπον. Αγαπημένος σύζυγος και πατέρας, ο Μάικλ πέθανε ειρηνικά στο νοσοκομείο, με τη σύζυγό του Anne και τον γιο του Fergus στο κρεβάτι του, μετά από πνευμονία. Ο Μάικλ ήταν 82 ετών. Σας ζητάμε να σεβαστείτε την ιδιωτική μας ζωή σε αυτή την οδυνηρή στιγμή και σας ευχαριστούμε για τα μηνύματα υποστήριξης και αγάπης σας".

Ο Άγγλος ηθοποιός Ραλφ Ρίτσαρντσον τον είχε αποκαλέσει «The Great Gambon» και τον θαύμαζαν γενιές συναδέλφων, ενώ διέπρεψε σε έργα των Pinter, Beckett και Ayckbourn. Ο Ayckbourn ήταν αυτός που τον σκηνοθέτησε το 1987 στο έργο του Άρθουρ Μίλερ «A View from the Bridge», το οποίο χάρισε στον Γκάμπον το βραβείο Olivier για την ερμηνεία του στον ρόλο του αντικρουόμενου λιμενεργάτη του Μπρούκλιν Eddie Carbone.

Ο ηθοποιός πρωταγωνίστησε επίσης στη φιλόδοξη τριλογία του Ayckbourn, «The Norman Conquests». Άλλοι σημαντικοί ρόλοι ήταν ο επιστήμονας στο έργο του Μπρεχτ «Η ζωή του Γαλιλαίου» στο Εθνικό Θέατρο το 1980 και ο εστιάτορας που επιστρέφει για να επισκεφθεί μια πρώην ερωμένη στο Skylight του David Hare, το οποίο του χάρισε μια υποψηφιότητα για βραβείο Tony στο Broadway στα μέσα της δεκαετίας του '90.

Ο Γκάμπον εγκατέλειψε το σχολείο σε ηλικία 15 ετών και, σε αντίθεση με πολλούς από τους συγχρόνους του, δεν έλαβε καμία επίσημη εκπαίδευση σε δραματική σχολή, αλλά απέκτησε εμπειρία παίζοντας σε ερασιτεχνικές παραστάσεις. Γεννήθηκε στο Δουβλίνο το 1940- ο πατέρας του μετακόμισε στο Λονδίνο και ήταν έφεδρος αστυνομικός κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Ο ηθοποιός μεταφέρθηκε στην Αγγλία από τη μητέρα του για να τον συναντήσει στο τέλος του πολέμου. Αργότερα μετακόμισαν στο Κεντ, όπου σε ηλικία 16 ετών ξεκίνησε μαθητεία μηχανικού στο εργοστάσιο Vickers Armstrong. Άρχισε να εργάζεται στο ερασιτεχνικό θέατρο ως κατασκευαστής σκηνικών, ενώ στη συνέχεια κατέληξε στη σκηνή αντί για μικρούς ρόλους στο θέατρο Unity και στο θέατρο Tower στο Λονδίνο.

Για να πάρει τους πρώτους επαγγελματικούς ρόλους του, είπε ψέματα για την εμπειρία του, κάνοντας το ντεμπούτο του στο Δουβλίνο σε έναν μικρό ρόλο στον Οθέλλο. Σε ηλικία 22 ετών, έκανε το ντεμπούτο του στο West End ως αντικαταστάτης στο The Bed-Sitting Room. Παρακολούθησε επίσης μαθήματα υποκριτικής στο Royal Court από τον George Devine και τον William Gaskill.

Ο Μάικλ Γκάμπον είχε παραδεχτεί ότι δεν είχε δει ποτέ του μια παραγωγή Σαίξπηρ προτού παίξει ο ίδιος σε μια τέτοια παράσταση. Είχε δευτερεύοντες ρόλους Σαίξπηρ στο Εθνικό Θέατρο και πέρασε από οντισιόν για τον θίασο ερμηνεύοντας τον ρόλο του Ριχάρδου Γ. Εμφανίστηκε στον Οθέλλο στο National με τον Olivier και στον Άμλετ με πρωταγωνιστή τον Peter O'Toole. Στη συνέχεια, μετά από συμβουλή του Olivier, ο Γκάμπον εγκατέλειψε το National για να ενταχθεί στο θέατρο Birmingham Repertory προκειμένου να του δοθούν μεγαλύτεροι ρόλοι, στους οποίους περιλαμβανόταν και ο ομώνυμος ρόλος στον Οθέλλο. Σε ηλικία 30 ετών, έπαιξε τον Μάκβεθ σε μια παράσταση στο Μπίλινγκχαμ, την οποία περιέγραψε ως τοποθετημένη στο διάστημα. Στις αρχές της δεκαετίας του '80, βρισκόταν στη Royal Shakespeare Company και έπαιζε στις παραστάσεις του Adrian Noble "Βασιλιάς Ληρ" και "Αντώνιος και Κλεοπάτρα", μερικές φορές και τις δύο την ίδια μέρα, με την τελευταία να ανεβαίνει με ιλιγγιώδη ρυθμό. Το 2005, ο Nicholas Hytner τον σκηνοθέτησε ως Φάλσταφ στον Ερρίκο IV, μέρη 1 και 2 στο Εθνικό Θέατρο.

Στην τηλεόραση, είχε τεράστιες επιτυχίες με σειρές για δύο πολύ διαφορετικούς ντετέκτιβ. Η πρώτη ήταν το μιούζικαλ νουάρ «The Singing Detective» του Dennis Potter, στο οποίο υποδύθηκε έναν συγγραφέα μυθιστορημάτων μυστηρίου που νοσηλευόταν με αρθρίτιδα. Η δεύτερη ήταν η σειρά θρίλερ «Maigret», υποδυόμενος τον ομώνυμο αστυνομικό του Βέλγου συγγραφέα Georges Simenon. Έπαιξε επίσης έναν άγγελο δίπλα στον Simon Callow σε μια τηλεοπτική εκδοχή του «Άγγελοι στην Αμερική» του Tony Kushner.

Αφού εμφανίστηκε στα έργα του Samuel Beckett Endgame, Eh Joe, Krapp's Last Tape και All That Fall, ο Gambon άρχισε να αποσύρεται από τη θεατρική δουλειά. Το 2014 δήλωσε ότι δυσκολευόταν να θυμάται τα λόγια του: «Νιώθω θλίψη γι' αυτό. Αγαπώ το θέατρο, αλλά δεν μπορώ να φανταστώ τον εαυτό μου να παίζει ξανά μαζικούς ρόλους». Το 2009, μια ασθένεια τον οδήγησε στην απόσυρση από τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο έργο του Άλαν Μπένετ «The Habit of Art» στο Εθνικό Θέατρο, λίγες εβδομάδες πριν από την πρεμιέρα, αντικαθιστώντας τον από τον Ρίτσαρντ Γκρίφιθς.

Ο Γκάμπον ήταν ιδιαίτερα γνωστός και για την ερμηνεία του ως Άλμπους Ντάμπλντορ, ο διευθυντής του μαγικού σχολείου Χόγκουαρτς, στις έξι τελευταίες ταινίες της σειράς «Harry Potter».

Για το τηλεοπτικό του έργο έλαβε τέσσερα βραβεία BAFTA για τα The Singing Detective (1986), Wives and Daughters (1999), Longitude (2000) και Perfect Strangers (2001). Έλαβε επίσης δύο υποψηφιότητες για το βραβείο Primetime Emmy για το Path to War (2002) και το Emma (2009). Άλλα αξιοσημείωτα έργα του περιλαμβάνουν το Cranford (2007) και το The Casual Vacancy (2015). Το 2017 έλαβε το βραβείο Lifetime Achievement Award της Ιρλανδικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και Τηλεόρασης. Το 2020, συμπεριλήφθηκε στο Νο 28 της λίστας των Irish Times με τους μεγαλύτερους κινηματογραφικούς ηθοποιούς της Ιρλανδίας.