Πολλοί πιστεύουν ότι είναι αδύνατο να γλιτώσουν από τον κορωνοϊό, εάν μολυνθεί κάποιος με τον οποίο ζουν στο ίδιο σπίτι. Είναι, όμως, αλήθεια αυτό; Ερευνητές αποκαλύπτουν.

Ο κορωνοϊός ήρθε κι έφερε μαζί του νέες συνήθειες και πρακτικές. Φορέσαμε μάσκες και γάντια, κρατήσαμε τις απαραίτητες αποστάσεις από τους άλλους και κλειστήκαμε στο σπίτι για να προστατευθούμε από την μετάδοση. Η απειλή, ωστόσο, δεν εξαλείφθηκε, καθώς ο ιός συνέχιζε να μπορεί να μεταδοθεί και εντός του σπιτιού, μεταξύ των μελών του.

Η ενδοοικογενειακή μεταδοτικότητα ήταν ένας από τους φόβους που κυριάρχησαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας, καθώς πολλοί πίστευαν ότι είναι αδύνατο να γλιτώσουν από τον κορωνοϊό εάν μολυνόταν κάποιος με τον οποίο συγκατοικούν.

Είναι, όμως, αλήθεια ή μύθος αυτή η πεποίθηση;

Σύμφωνα με τα συμπεράσματα πρόσφατης μελέτης, ο κίνδυνος να κολλήσετε κορωνοϊό από κάποιον που έχει διαγνωστεί θετικός στη μετάλλαξη Όμικρον εντός του σπιτιού είναι μόλις 42.7%. Εάν για παράδειγμα σε ένα σπίτι ζουν 6 άτομα, σύμφωνα με τα αποτελέσματα της νέας έρευνας θα αναμενόταν να κολλήσουν κατά μέσο όρο μόνο 2 από τα υπόλοιπα 5 μέλη.

Πώς υπολογίζεται η μεταδοτικότητα εντός του σπιτιού;

Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν τον όρο «ποσοστό δευτερογενούς επίθεσης» με στόχο να περιγράψουν το μέσο αριθμό των δευτερευουσών μολύνσεων μεταξύ μιας ομάδας ανθρώπων που έχει εκτεθεί στον κορωνοϊό και συνυπάρχει στον ίδιο χώρο, όπως ένα νοικοκυριό.

Το ποσοστό αυτό υπολογίζει μια σειρά από διαφορετικούς παράγοντες, όπως:

• Πόσο μεταδοτικός είναι ο ιός
• Πόσο υψηλό είναι το ιικό φορτίο του ατόμου που νοσεί και πόσο αποτελεσματικά αντιμετωπίζει τη μόλυνση
• Την ευαισθησία των υπόλοιπων μελών του σπιτιού
• Τα χαρακτηριστικά του χώρου μετάδοσης, όπως το ποσοστό συνωστισμού και το κατά πόσο ο χώρος αερίζεται

Το ποσοστό δευτερογενούς επίθεσης αποτελεί τον μέσο όρο συνυπολογισμού των παραγόντων αυτών, γι’ αυτό και η μετάδοση ποικίλλει σημαντικά μεταξύ των νοικοκυριών. Έτσι, σε ορισμένες περιπτώσεις ο ιός μεταδίδεται σε όλα τα μέλη ενός νοικοκυριού, ενώ σε άλλες η μεταδοτικότητα είναι από ελάχιστη έως μηδενική.

Πώς άλλαξε η μετάδοση εντός του νοικοκυριού κατά τη διάρκεια της πανδημίας;

Μια μετα – ανάλυση, που δημοσιεύθηκε στο Journal of the American Medical Association (JAMA) και συμπεριέλαβε τα αποτελέσματα 135 μελετών και 1,3 εκατομμυρίου ανθρώπων από 136 χώρες, εκτιμά ότι το ποσοστό δευτερογενούς λοίμωξης για τον αρχικό ιό ήταν 18.9%. Επομένως, η πιθανότητα να μολυνθείτε από κορωνοϊό εάν μένετε στο ίδιο σπίτι με κάποιον που νοσεί ήταν περίπου 1 προς 5.

Η ενισχυμένη μολυσματικότητα των νέων μεταλλάξεων στα τέλη του 2020 μεταφράστηκε σε μια αύξηση της μεταδοτικότητας εντός σπιτιού. Η μετάλλαξη Άλφα σημείωσε ένα ποσοστό δευτερογενούς λοίμωξης της τάξεως του 36.4%. Αυτό μειώθηκε στο 29,7% στην περίπτωση της μετάλλαξης Δέλτα, για να αυξηθεί ξανά, φτάνοντας το 42,7% με την έλευση της Όμικρον.

Γιατί τα ποσοστά δευτερογενούς επίθεσης ποικίλουν;

Παρά το γεγονός ότι η μετάλλαξη Δέλτα ήταν πιο μεταδοτική από την Άλφα, τα ποσοστά δευτερογενούς επίθεσης της πρώτης ήταν χαμηλότερα από της δεύτερης. Αυτό εξηγείται σε ένα βαθμό από την ενισχυμένη ανοσία που είχε επιτευχθεί στο γενικό πληθυσμό την εποχή της εμφάνισης της Δέλτα, είτε λόγω εμβολιασμού, είτε λόγω προηγούμενης μόλυνσης.

Κι ενώ τα εμβόλια δεν ήταν τόσο αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση της Δέλτα συγκριτικά με τις προηγούμενες μεταλλάξεις και η προστασία εξασθενούσε με το πέρασμα του χρόνου, συνέχισαν ωστόσο να συμβάλλουν στη μείωση της μετάδοσης εντός του νοικοκυριού.

Το ίδιο διαπιστώθηκε και στην περίπτωση των υποπαραλλαγών της Όμικρον, οι οποίες αποδείχθηκαν μεν πιο μεταδοτικές, αλλά και πιο ανθεκτικές στα εμβόλια, ωστόσο ο κίνδυνος μόλυνσης από κάποιον συγκάτοικο παρέμενε περιορισμένος στο 42.7%. Η ενισχυμένη ανοσία του γενικού πληθυσμού φαίνεται πως έπαιξε και εδώ το ρόλο της.

Ο εμβολιασμός σύμμαχος στη μείωση της μεταδοτικότητας

Εν κατακλείδι, ο εμβολιασμός συνέβαλε σημαντικά στη μείωση του ποσοστού δευτερογενούς επίθεσης εντός του σπιτιού. Η μείωση αυτή, μάλιστα, ήταν ακόμη μεγαλύτερη όταν όλα τα μέλη του σπιτιού είχαν κάνει και τις ενισχυτικές δόσεις.

Επομένως, δεν είστε «καταδικασμένοι» να κολλήσετε κορωνοϊό εάν έχει μολυνθεί κάποιος εντός του σπιτιού. Μέτρα, όπως οι αποστάσεις, η ανανέωση του αέρα στο χώρο, αλλά και ο εμβολιασμός θα απομακρύνουν το σενάριο ενδοοικογενειακής μετάδοσης.