Πρόκειται για εικόνες που σοκάρουν με μικρά παιδιά να κάνουν αγροτικές εργασίες σε ένα χωράφι κάτω από τον καυτό ήλιο και τη θερμοκρασία να αγγίζει τους 40 βαθμούς.

Στα χωράφια της δομής

«Δεν κάναμε τίποτε άλλο εργασία, σχολείο, δουλειά, σχολείο».

Με καπέλο το 15χρονο παιδί προσπαθεί να προστατευτεί από τον μεσημεριανό ήλιο όση ώρα με τσουγκράνα περιποιείται τον κήπο. Στο βάθος, άλλα δύο αγόρια σκυμμένα πάνω σε λάκκους δεν σταματούν ούτε λεπτό. Με τσάπες σπάνε πέτρες και με τα χέρια τους ξεχορταριάζουν.

Στο βάθος του διαδρόμου μια παιδαγωγός με μεγάλο καπέλο επιβλέπει και σημειώνει την πρόοδο των εργασιών, προκειμένου να επιβληθούν και οι ανάλογες συνέπειες.

«Καθόντουσαν και βλέπανε ποιοι δουλεύουν. Αν πχ. δε δουλεύει ο Κώστας, δε θα φάει αυτό το γλυκό και θα φάει το χθεσινό φαγητό. Ή θα κάτσει τιμωρία στο σπίτι 2 – 3 μέρες ή απομόνωση».

Με φτυάρι μεγαλύτερο από το μπόι του, ένα παιδί τάξης γυμνασίου κάνει αγροτικές δουλειές στη δομή της «Κιβωτού».

Ένα άλλο φανερά εξουθενωμένο από τη δουλειά και τον ήλιο μετά βίας μπορεί να σηκώσει το φτυάρι.

«Μην το βλέπετε τώρα που κάθεται. Γενικά δεν κάθεται. Κάνει αυτό εδώ μαζί με τον (…). Όλο αυτό εδώ το έκαναν πρώτα με τσουγκράνα και μόλις τελειώσει με την τσουγκράνα να δει πού χρειάζεται ξεχορτάριασμα με το χέρι πάντα».

Είναι μια δομή γεμάτη παιδιά κι όμως δεν ακούγονται παιδικές φωνές και γέλια. Ο μοναδικός ήχος που ακούγεται στην τεράστια αγροτική έκταση είναι αυτός από τις τσάπες.

Ένα από τα παιδιά της δομής τραβά βίντεο και τα στέλνει στην επιστάτη για να της αποδείξει πως όλα πάνε ρολόι. Πάρα τον ήλιο και τον καύσωνα, τα παιδιά «είλωτες» συνεχίζουν ακάθεκτα.

«Κυρία (…) και ο (…) έχει κάνει εδώ βλέπετε όλες τις γούρνες με το χέρι του. Όχι με την τσάπα με αποτέλεσμα να μη χαλάσει καθόλου χώμα και ούτε να χαλάσει τις γούρνες. Έκανε μέχρι εκεί που τον βλέπετε».

Η παιδαγωγός επιβλέπει από το δροσερό της γραφείο τη δουλειά των παιδιών. Ζητά κι άλλα βίντεο από την ανατολική πλευρά του κτήματος.

«Να κυρία (…) εδώ είναι το ολοκληρωτικό. Το βλέπετε και τώρα ο (…) και (…) έχουν κάνει κι εδώ κυρία (…) από ό,τι βλέπετε. Αρκετά καλά. Να το, τελειώνουν κι αυτό σε κανένα δεκάλεπτο λογικά και θα σταματήσουν από εδώ».

Το κλαδευτήρι θάμνων σκεπάζει όλους τους ήχους. Λίγες ώρες μετά, το μικρό παιδί της «Κιβωτού» έχει ολοκληρώσει όλη την μπορντούρα.

«Κυρία (…) ο (…) έκανε με το ηλεκτρικό θαμνοκοπτικό βλέπετε που εδώ είναι ολόισιο. Όλο οπότε έγινε κι αυτό».

Σειρά έχει… η αποθήκη

Όλα αυτά μέχρι τις 15.00 το μεσημέρι. Ακολουθεί μίση ώρα διάλειμμα για φαγητό πριν αρχίσει νέα εργασία με το κουβάλημα στις αποθήκες.

«Κουβαλάγαμε λάδια, κουβαλάγαμε μακαρόνια σε κούτες, ξεφορτώνομε φορτηγά».

«Γυρνούσα και επειδή ήθελα να διαβάσω 2 – 3 ώρες όπως κάνουν όλα τα παιδιά, έμενα μου έλεγαν να φάω και να πάω αποθήκη ή φάρμα».

Οι 15χρονοι εκδορείς

«Είπαμε ο σβέρκος ο λαιμός είναι το καλύτερο κρέας του ζώου γι’ αυτό υπάρχει και η παροιμία που λέει ‘ψώνισα από σβέρκο’».

Είναι οι 15χρονοι εκδορείς που εκπαιδεύονται να βγάζουν το δέρμα από το σφαγμένο αρνί.

«Τα παιδιά ξετομαριάζουν ένα αρνί και βλέπουμε ότι πάνε πολύ προσεκτικά. Όπως πρέπει με λεπτομέρεια. Μπράβο παιδιά».

Κάθονται αντικρυστά, και με κοφτερά μαχαίρια ακολουθούν κατά γράμμα τις οδηγίες.

«Βάλε το χέρι τώρα εδώ μέσα και τράβα το δέρμα προς τα κάτω. Με το ένα χέρι κρατάς κόντρα το αρνί και με το άλλο τραβάς όχι μην τραβάτε και οι δυο θα χαλάσει ο γάντζος».

Εκτός αυτών, τα παιδιά έφτιαχναν τα δικά τους τυριά, μαρμελάδες και γλυκά του κουταλιού.