Ο Χοσέ Μουχίκα έχει τον τίτλο του «φτωχότερου προέδρου του κόσμου». Ο ίδιος τον αρνείται: «Εγώ δεν νιώθω φτωχός. Φτωχός είναι όποιος αγωνίζεται να διατηρήσει ένα πολυτελές επίπεδο ζωής, επιθυμώντας όλο και περισσότερα υλικά αγαθά».
Ο 77χρονος πρόεδρος της Ουρουγουάης είναι ένας απλός αγρότης, που αρνείται να ζήσει στη χλιδή. Γνωστός και ως «El Pepe», γεννήθηκε στην Ουρουγουάη και έγινε πρόεδρος της χώρας του, κερδίζοντας τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών το 2009.
Πρώην αντάρτης του αριστερού κινήματος των Τουπαμάρος, παρέμεινε φυλακισμένος για 14 έτη όταν συμμετείχε στον αγώνα για την ανατροπή της κυβέρνησης. Το 1985 αποφυλακίστηκε και ανέπτυξε έντονη πολιτική δραστηριότητα.
Είναι παντρεμένος με τη Λουτσία Τοπολάνσκι και ζει στη φάρμα τους, καλλιεργώντας χρυσάνθεμα. Δεν φορά γραβάτα και αρνήθηκε το προεδρικό αυτοκίνητο που του προσφέρθηκε, επιμένοντας να κυκλοφορεί με ένα VW Beetle του 1987. Δωρίζει κάθε μήνα σε φιλανθρωπίες το μεγαλύτερο μέρος του μισθού του, διατηρεί ένα ποσό μόνο για τα απαραίτητα και δεν θέλει να επωφελείται των παροχών που έχει το αξίωμά του.
«Τι να το κάνω όλο αυτό το ποσό; Οι περισσότεροι κάτοικοι της Ουρουγουάης ζουν με πολύ λιγότερα. Αν ζητούσα από τους ανθρώπους να ζουν όπως εγώ, θα με σκότωναν. Εμένα είναι επιλογή μου αυτός ο λιτός τρόπος ζωής. Επέλεξα να μην έχω πολλά υπάρχοντα, ώστε να μπορώ να ζήσω όπως θέλω εγώ. Μπορεί να φαίνομαι ως ένας εκκεντρικός γέρος, αλλά επιτρέψτε μου να ζω όπως εγώ έχω επιλέξει να νιώθω ευτυχισμένος».
Δεν φοβάται να πει τη γνώμη του και να πάει κόντρα στους ψηφοφόρους του. Όταν προσπάθησε να περάσει το νόμο για τις αμβλώσεις και να ενισχύσει τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, τα ποσοστά του έπεσαν. Το ίδιο συνέβη και με τη νομιμοποίηση των γάμων των ομοφυλοφίλων, αλλά και τη νομιμοποίηση της μαριχουάνας.
Σκοπεύει να υιοθετήσει (τρόπος του λέγειν) 40 παιδιά φτωχών οικογενειών, τα οποία θα στεγάσει στο αγρόκτημά του και θα τα διδάξει πώς να γίνουν αγρότες και να εκμεταλλευτούν τη γη του, μιας και ο ίδιος δεν έχει παιδιά.
«Ζω σε ένα αγρόκτημα στο Μοντεβιδέο με τη γυναίκα μου και τον αγαπημένο μου σκύλο. Έχω ό,τι χρειάζομαι. Δεν θέλω κάτι παραπάνω από αυτό. Η συντροφιά των αγαπημένων μου προσώπων δεν αγοράζεται με χρήματα! Με αυτά μπορεί να γίνει κάτι καλύτερο για κάποιους άλλους ανθρώπους στη χώρα μου», λέει ο Μουχίκα.