Ένα σύστημα τεχνητής νοημοσύνης με την ονομασία AlphaFold, που αναπτύχθηκε από τη βρετανική εταιρεία DeepMind, θυγατρική της Google, κατάφερε για πρώτη φορά να λύσει ένα από τα μεγάλα μυστήρια της βιολογίας εδώ και δεκαετίες: να προβλέπει γρήγορα και με ακρίβεια πώς θα αναδιπλωθούν οι πρωτεΐνες, ποιο τρισδιάστατο σχήμα θα πάρουν και άρα ποια θα είναι η λειτουργία τους.
Το επίτευγμα, που χαρακτηρίσθηκε ορόσημο από τον επιστημονικό κόσμο, θα βοηθήσει στην καλύτερη κατανόηση διαφόρων ασθενειών και στην επιτάχυνση της ανάπτυξης νέων φαρμάκων, μεταξύ άλλων για την Covid-19.
Σε ένα σχετικό διαγωνισμό, το «έξυπνο» σύστημα AlphaFold νίκησε, καθώς μπόρεσε γρήγορα να προβλέψει σωστά τουλάχιστον τα δύο τρίτα της δομής των πρωτεϊνών, με βάση μόνο την αρχική αλληλουχία (αλυσίδα) των αμινοξέων τους, κάτι που για να το πετύχουν οι άνθρωποι, χρειάζονται δαπανηρές και χρονοβόρες διαδικασίες στο εργαστήριο. Μέσα σε λίγες μέρες, ο αλγόριθμος έκανε δουλειά που οι επιστήμονες θέλουν χρόνια στο εργαστήριο τους.
«Έμεινα πραγματικά έκθαμβος, όταν το είδα. Δεν περίμενα ποτέ να το δω όσο ζούσα», δήλωσε ο δομικός βιολόγος δρ Τζον Μουλτ του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, ένας από τους διοργανωτές του διεθνούς επιστημονικού διαγωνισμού CASP (Critical Assessment of protein Structure Prediction), που ξεκίνησε το 2004 και γίνεται ανά διετία.
Ζωτικός ρόλος
Οι δεκάδες χιλιάδες διαφορετικές πρωτεΐνες παίζουν ζωτικό ρόλο στην υγεία και στις ασθένειες του σώματος, καθώς τα κύτταρα φτιάχνονται από πρωτεΐνες, το πολύπλοκο σχήμα των οποίων παίζει σημαντικό ρόλο. Για παράδειγμα, ο κορονοϊός που προκαλεί τη νόσο Covid-19, εισδύει στα ανθρώπινα κύτταρα, επειδή μια προεξέχουσα πρωτεΐνη-ακίδα που διαθέτει, ταιριάζει δομικά -όπως το κλειδί σε μια κλειδαριά- με μια πρωτεΐνη-υποδοχέα στα κύτταρα μας.
Το σχήμα κάθε πρωτεΐνης καθορίζεται από την αλληλουχία 20 διαφορετικών αμινοξέων, που σχηματίζουν αλυσίδες για να φτιάξουν τις πρωτεΐνες (για τη σχετική ανακάλυψη δόθηκε το 1972 το Νόμπελ στον Κρίστιαν 'Ανφινσεν). Είναι εύκολο για τους βιολόγους να «διαβάσουν» αυτή την αλληλουχία, καθώς καθορίζεται από το DNA που την κωδικοποιεί, αλλά σχεδόν αδύνατο -παρά τις προσπάθειες μισού αιώνα περίπου- να προβλεφθεί το σχήμα μιας πρωτεΐνης με βάση τα δεκάδες ή εκατοντάδες αμινοξέα της.
Μέχρι σήμερα οι επιστήμονες καταφεύγουν σε πειραματικές τεχνικές, όπως η κρυσταλλογραφία ακτίνων-Χ, η μικροσκοπία κρυο-ηλεκτρονίων και η φασματοσκοπία MMR, που όμως είναι πάρα πολύ δύσκολες, καθώς χρειάζονται μήνες ή χρόνια και δεν δουλεύουν πάντα σωστά. Όμως το νέο σύστημα βαθιάς μάθησης AlphaFold, που άρχισε να δοκιμάζεται το 2018 και έκτοτε βελτιώθηκε σημαντικά, μπορεί πλέον να συσχετίσει κάθε αλληλουχία αμινοξέων με μια διαφορετική πρωτεϊνική δομή. Πάντως έχει ακόμη περιθώρια βελτίωσης, καθώς π.χ. δεν τα πάει τόσο καλά με τις πρωτεΐνες των οποίων η δομή επηρεάζεται από αλληλεπιδράσεις με άλλες πρωτεΐνες.
Όπως δήλωσε ο εξελικτικός βιολόγος Αντρέι Λούπας του γερμανικού Ινστιτούτου Αναπτυξιακής Βιολογίας Μαξ Πλανκ, τα επόμενα λίγα χρόνια οι ερευνητές θα συνεχίσουν να «τσεκάρουν» οι ίδιοι την ακρίβεια των προβλέψεων του AlphaFold, αλλά μετά θα εξαρτιούνται αποκλειστικά από τους υπολογισμούς της τεχνητής νοημοσύνης. Όπως είπε, η πραγματική επανάσταση θα συμβεί, όταν πλέον οι επιστήμονες θα μπορούν να χρησιμοποιούν μόνο τους υπολογιστές για να προβλέπουν πώς οι πρωτεΐνες αλληλεπιδρούν με άλλα μόρια. «Αυτό θα αλλάξει τελείως το πρόσωπο της ιατρικής», εκτίμησε.
Ήδη, για παράδειγμα, ο αλγόριθμος AlphaFold προέβλεψε σωστά τα σχήματα αρκετών πρωτεϊνών του κορωνοϊού SARS-CoV-2. Στο μέλλον θα έχει πιθανώς την ικανότητα να προβλέπει ποια από τα χιλιάδες υπάρχοντα φάρμακα προσδένονται σωστά σε αυτές τις πρωτεΐνες, άρα μπορεί να έχουν θεραπευτική δράση, χωρίς να χρειάζεται οι επιστήμονες να κάνουν πανάκριβα και πολύπλοκα πειράματα όπως τώρα.
Προς το παρόν, σύμφωνα με το "New Scientist", το BBC και το "Science", οι δημιουργοί του AlphaFold δεν έχουν αποκαλύψει πολλές λεπτομέρειες για το σύστημα τους, αλλά δήλωσαν ότι σύντομα θα κάνουν σχετική επιστημονική δημοσίευση. Η DeepMind δεν έχει ακόμη διευκρινίσει με ποιο τρόπο οι επιστήμονες σε όλο τον κόσμο θα μπορούν να αξιοποιήσουν το νέο σύστημα, αλλά υποσχέθηκε να διασφαλίσει ευρεία πρόσβαση.
Πηγή: http://www.cnn.gr/kosmos/story/245071/viologia-telos-se-ena-mystirio-dekaetion-xari-se-ena-systima-texnitis-noimosynis
Νέος Κόσμος: Στη φυλακή ο 29χρονος για τον θανατηφόρο ξυλοδαρμό του 58χρονου
Ο 29χρονος κατά την απολογία του προσπάθησε να αποσείσει τις ευθύνες, υποστηρίζοντας ότι ο θάνατος του θύματος δεν προκλήθηκε από τα δικά του χτυπήματα

Καβγάς on air επί 10 λεπτά μεταξύ Κωνσταντοπούλου και Ουγγαρέζου: Τι σου έκανε Δημήτρη ο Διαμαντής;
Δεν χάσαμε τον Αβραάμ Λίνκολν

Ένοπλοι απήγαγαν 52 μαθητές από καθολικό σχολείο στη Νιγηρία
Οι επιθέσεις έχουν φέρει στο προσκήνιο την έλλειψη ασφάλειας στη χώρα

ΑΧΕΠΑ: Με οξεία ηπατική ανεπάρκεια ζευγάρι που έφαγε μανιτάρια
Πάει στη Ρώμη για μεταμόσχευση η γυναίκα, θα μεταφερθεί και ο άνδρας

Νεκρό 13χρονο κοριτσάκι σε σχολείο στον Πειραιά: Πνίγηκε με την τροφή του
Αρχικά το παιδί προσπάθησαν να σώσουν με ΚΑΡΠΑ οι επαγγελματίες υγείας του Κέντρου Υγείας Κερατσινίου

«Σπιλώνει τη μνήμη του»: Η οικογένεια του 22χρονου που πνίγηκε με burger επιμένει ότι δεν ήταν challenge
«Δεν ξέρω ποιος το έβγαλε από το μυαλό του» ξεσπά συγγενής του άτυχου 22χρονου

«Είναι ένας μελλοντικός βιαστής», έλεγε η δασκάλα στο Λουτράκι για τον 6χρονο μαθητή που την ακούμπησε
«Η μητέρα ήταν πολύ σοκαρισμένη και μάλιστα έκλαιγε και ήθελε οπωσδήποτε να προβεί σε μήνυση»

Δεν θα παίρνει μπρος το αυτοκίνητο χωρίς αλκοτέστ και δεν θα ξεκινά η μηχανή αν δεν φορά ο οδηγός κράνος
Ποια είναι τα νέα μέτρα για την οδική ασφάλεια που σχεδιάζει να εφαρμόσει η κυβέρνηση από τους πρώτους μήνες του 2026

Σύμφωνα με το Grok, ο Μασκ είναι πιο γυμνασμένος από τον ΛεΜπρόν Τζέιμς και πιο έξυπνος από τον ντα Βίντσι
Οι χρήστες παρατήρησαν ότι, σε μια σειρά από διαγραμμένες πλέον αναρτήσεις, το chatbot συχνά κατέτασσε τον Έλον Μασκ στην κορυφή σε οποιονδήποτε τομέα

Τουρκία: Ουκρανός καταδίωξε τους ένοπλους ληστές του και τους σκότωσε με το αυτοκίνητό του
Κάμερα ασφαλείας είχε καταγράψει, τότε, και τη ληστεία με δράστες τους Μουράτ Ορχάν και Ελνούρ Μπεντούλντ και τη στιγμή που ο Τσούμπαν τους καταδίωξε και τους «κάρφωσε» σε έναν τοίχο με το αυτοκίνητό του

Ημέρα των Ενόπλων Δυνάμεων: Συγκίνηση κατά την έπαρση της σημαίας στην Ακρόπολη – Δείτε βίντεο
Πραγματοποιήθηκε η επίσημη έπαρση της εθνικής σημαίας, στον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης

Μαμντάνι για τη συνάντηση με τον Τραμπ: «Έχω πολλές διαφωνίες με τον πρόεδρο, αλλά δεν πρόκειται για εμένα»
«Πρόκειται για τη σχέση μεταξύ της πόλης της Νέας Υόρκης και του Λευκού Οίκου», πρόσθεσε

Καισαριανή: Εμπρησμός σε γνωστό μπαρ
«Πόλεμο συμφερόντων» βλέπει η ΕΛΑΣ

Η Ελλάδα στις χώρες με τη μεγαλύτερη μακροχρόνια ανεργία στην ΕΕ
Τι έδειξαν τα ποσοστά

Πολική νύχτα στην Αλάσκα: Η πόλη που δεν θα δει ήλιο για δύο μήνες
Βίντεο από την τελευταία ανατολή για το 2025

Σάλος στις ΗΠΑ: Έξι Δημοκρατικοί καλούν τον στρατό να μην υπακούει σε παράνομες διαταγές
«Η προδοσία τιμωρείται με θάνατο» λέει ο Τραμπ

Το Grok του Έλον Μασκ αρνήθηκε το Ολοκαύτωμα
Ξεκίνησε έρευνα στη Γαλλία

Ο Λουίτζι Μαντζιόνε ζήτησε πέντε ζευγάρια κάλτσες για μια επερχόμενη ακρόαση στο δικαστήριο: Tι αποκαλύπτει αυτό το αίτημα
Το «σκάνδαλο της κάλτσας»

Η Γαλλία να είναι έτοιμη «να χάσει τα παιδιά της» σε πιθανό πόλεμο με τη Ρωσία
Σάλος από τις δηλώσεις του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου

Αγαθονήσι: Προειδοποιητικές βολές κατά τουρκικών σκαφών από το Λιμενικό
Τουρκικό αλιευτικό έκανε επικίνδυνους ελιγμούς εντός των ελληνικών χωρικών υδάτων

Λύγισε στην κηδεία του Αλέκου Φλαμπουράρη ο Αλέξης Τσίπρας – «Σήμερα είμαστε όλοι εδώ. Και όσοι σε αγαπήσαμε και όσοι σε πληγώσαμε»
«Ήσουν πάντα η φωνή της σύνεσης και της λογικής»

Αφέθηκε ελεύθερη η Δήμητρα Ματσούκα μετά τη σύλληψή της
Ποινική δίωξη για τρία αδικήματα στη Δήμητρα Ματσούκα

Τι Γυναικεία Παπούτσια Φοράνε οι Trendsetters και τι Λένε για το Στυλ τους;

Μουντιάλ 2026: Τα ζευγάρια των playoffs και τα μονοπάτια για τα 4 τελευταία εισιτήρια της UEFA
Πραγματοποιήθηκε η κλήρωση για τις ομάδες που θα πάρουν τα τελευταία 4 εισιτήρια της ευρωπαϊκής ζώνης για το Μουντιάλ 2026

Πορτογαλία: 9χρονος ακρωτηριάστηκε στην τουαλέτα σχολείου από συμμαθητές του
Ο 9χρονος χρειάζεται παυσίπονα και αντιβιοτικά κάθε 12 ώρες, ενώ χρειάζεται και υπνωτικά χάπια για να κοιμηθεί γιατί κλαίει κάθε βράδυ, λέει η μητέρα του

Ζαγόρι: Ο Δήμος ζητά κήρυξη σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης
Ο Δήμαρχος Ζαγορίου ζητά με επιστολή του από τον Γενικό Γραμματέα Πολιτικής Προστασίας να κυρηχθεί ο Δήμος σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης

Oxfam: Μόνο με τα περσινά κέρδη των δισεκατομμυριούχων της G20 θα μπορούσε να μπει τέλος στην παγκόσμια φτώχεια
2,2 τρισεκατομμύρια δολάρια ήταν τα κέρδη των δισεκατομμυριούχων στις είκοσι μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου πέρσι

Το σχέδιο Τραμπ για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία: «Έτοιμος για ειρήνη, όχι για παράδοση», δηλώνει ο Ζελένσκι
Το προσχέδιο των 28 σημείων που προωθούν οι ΗΠΑ προβλέπει αναγνώριση των εδαφών που ελέγχει η Ρωσία, μείωση του ουκρανικού στρατού και απομάκρυνση από την προοπτική ένταξης στο ΝΑΤΟ, με αντάλλαγμα εγγυήσεις ασφαλείας και οικονομική στήριξη

Επιστροφή ενοικίου: Ποιους αφορά και πότε θα καταβληθεί
Αντίστροφη μέτρηση για την καταβολή του επιδόματος

Κύπρος: Σε κρίσιμη κατάσταση 26χρονος - Νεαρή τον κατήγγειλε για παρενόχληση και ο πατέρας της τον μαχαίρωσε
Ο 58χρονος τράπηκε σε φυγή μετά το περιστατικό αλλά συνελήφθη τα ξημερώματα

Συνελήφθη ο 16χρονος που κατηγορείται για τον βιασμό 12χρονης σε προαύλιο σχολείου της Πάτρας
Είχε προηγηθεί η έκδοση εντάλματος σύλληψης από την εισαγγελία

Σε συναγερμό η Πολωνία: Στέλνει 10.000 στρατιώτες σε κρίσιμες υποδομές - Φοβάται χτύπημα τα Χριστούγεννα
Προειδοποιήσεις του αρχηγού του Γενικού Επιτελείου της Πολωνίας ενόψει της εορταστικής περιόδου - Νωρίτερα η Βαρσοβία διέταξε την εσπευσμένη απογείωση πολωνικών και συμμαχικών μαχητικών, μετά τις ρωσικές επιθέσεις στη δυτική Ουκρανία

Η τρομακτική στιγμή που ένοπλοι εισβάλουν σε εκκλησία στη Νιγηρία
Οι ένοπλοι πυροβόλησαν και σκότωσαν δύο άτομα προτού διαφύγουν

Καρέ - καρέ ο ξυλοδαρμός του 58χρονου στον Νέο Κόσμο, που τον οδήγησε στο θάνατο
Σοκαριστικό βίντεο - Δίωξη για ανθρωποκτονία από πρόθεση στον 29χρονο που σκότωσε τον 58χρονο οδηγό στον Νέο Κόσμο

Χαμός με την «Ιθάκη» του Αλέξη Τσίπρα: «Έχουμε να δουμε τέτοιες προ - παραγγελίες από την εποχή του Χάρι Πότερ»
«Η παρουσίαση του βιβλίου θα γίνει στις 3 Δεκέμβρη στο Παλλάς»

Ελεύθερος με όρους ο τηλεφωνητής της Αμεσης Δράσης που είπε «το περιπολικό δεν είναι ταξί» στην Κυριακή Γρίβα
«Η φράση «το περιπολικό δεν είναι ταξί» δεν περιλαμβάνεται στο κατηγορητήριο, είναι μία άστοχη φράση», σημείωσε ο συνήγορος του κατηγορούμενου αστυνομικού

Ρωσικό κατασκοπευτικό πλοίο εντοπίστηκε στα ύδατα της Βρετανίας: «Είμαστε έτοιμοι», λέει ο υπουργός Αμυνας
«Αυτή η ρωσική ενέργεια είναι εξαιρετικά επικίνδυνη»

Το υποστέλεχος Κ της γρίπης εξαπλώνεται ταχύτατα: Ποιοι πρέπει να κάνουν εμβόλιο
Αναμονή για έξαρση ιώσεων τον Δεκέμβριο – Ποιοι πρέπει να κάνουν το εμβόλιο για τη γρίπη

Πλεύση Ελευθερίας: Παραιτείται από βουλευτής ο Διαμαντής Καραναστάσης
Η ανάρτησή του

Ανατροπή με τη σύζυγο αστροναύτη της NASA που υποστήριζε ότι ήταν θύμα του «πρώτου εγκλήματος στο διάστημα»
Παραδέχτηκε ότι είπε ψέματα










