
Η αύξηση των τιμών σχεδόν σε όλα τα προϊόντα έχει δημιουργήσει ένα «μούδιασμα» στους καταναλωτές, κάτι που αποτυπώνεται και στον τρόπο με τον οποίο κινείται η αγορά.
Η επίδραση των ανατιμήσεων σε πρώτες ύλες, μεταφορικό και ενεργειακό κόστος στις τελικές τιμές των προϊόντων διατροφής εκτιμάται ότι θα έχει διάρκεια μέχρι τον Μάρτιο του 2022. Αυτό επισημαίνει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Κωνσταντίνος Μαχαίρας, πρόεδρος του ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών).
Σύμφωνα με τον κ. Μαχαίρα, μέχρι τώρα ένα σημαντικό μέρος των αυξήσεων τιμών πρώτων υλών φαίνεται να έχουν απορροφηθεί από τους ενδιάμεσους κόμβους της αλυσίδας παραγωγής και διάθεσης, παραγωγούς, μεταποιητές, προμηθευτές και το λιανεμπόριο στην Ελλάδα. Ωστόσο, αυτό δεν μπορεί να θεωρηθεί ως δεδομένο για το μέλλον, εφόσον οι αυξητικές τάσεις συνεχιστούν, καθώς όλες οι επιχειρήσεις έχουν να αντιμετωπίσουν αυξημένα κόστη.
Ο ίδιος εκτιμά ότι, «σημαντικό εμπόδιο στην διαχείριση των τιμών σε χαμηλότερα επίπεδα αποτελούν οι υψηλοί συντελεστές ΦΠΑ». Σημειώνεται πως, σύμφωνα με έρευνα του ΙΕΛΚΑ, η Ελλάδα έχει από τους υψηλότερους συντελεστές ΦΠΑ στα τρόφιμα στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Στη συγκεκριμένη κατάταξη βρίσκεται στην 6η θέση με τον υψηλότερο συντελεστή ΦΠΑ.
«Φωτιά» οι ανατιμήσεις: Οι αυξήσεις σε 9 βασικά είδη διατροφής
Η βασική διαφοροποίηση είναι ότι, πολλές χώρες και ιδιαίτερα αυτές της δυτικής Ευρώπης έχουν έναν αρκετά χαμηλότερο συντελεστή ΦΠΑ για τα τρόφιμα πρώτης ανάγκης (π.χ. ψωμί, γαλακτοκομικά κλπ), ο οποίος κατά κανόνα κυμαίνεται στο ύψος του 4% έως 7%, όταν στην Ελλάδα τα αντίστοιχα αγαθά έχουν διπλάσιο ή τριπλάσιο συντελεστή ΦΠΑ 13%. Ομως, και ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ, στον οποίο υπάγονται ακόμα και σήμερα αρκετά προϊόντα τροφίμων είναι σημαντικά υψηλότερος από τις άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Συγκεκριμένα, ο συντελεστής αυτός στην Ελλάδα είναι 24%, ο 6ος υψηλότερος ανάμεσα στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όταν ο μέσος όρος των χωρών είναι 21%. Σύμφωνα με τον κ. Μαχαίρα, «προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι πιέσεις ανατιμήσεων στην Ελλάδα, η διαχείριση των συντελεστών ΦΠΑ αποτελεί μία ευκαιρία».
Μεγάλη άνοδος τιμών στα φρούτα -Πού οφείλεται
Τα αποτελέσματα μελέτης του ΙΕΛΚΑ δείχνουν ότι η πορεία των τιμών στην Ελλάδα είναι αυξητική τους τελευταίους μήνες, αλλά παράλληλα καλύτερη του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (Ελληνική Στατιστική Αρχή) ο υπό-δείκτης τιμών καταναλωτή για την ομάδα των ειδών τροφίμων τον Ιούλιο του 2021 καταγράφεται αυξημένος σε σχέση με τον Ιανουάριο 2020 κατά 0,41 (πριν την έναρξη της πανδημίας COVID-19) και κατά 1,73 σε σχέση με τον Ιούλιο 2020.
Οσον αφορά επιμέρους ομάδες τροφίμων, η μεγαλύτερη αύξηση καταγράφεται στα νωπά φρούτα κατά 13,31% και στο αρνί και κατσίκι κατά 6,24%. Οσον αφορά τις τιμές των φρούτων, αυτές είναι αυξημένες λόγω των καιρικών συνθηκών του φετινού καλοκαιριού, ενώ οι τιμές του αρνιού παραμένουν αυξημένες. Οι ομάδες των νωπών λαχανικών έχουν μεν αρκετά χαμηλότερες τιμές σε σχέση με τον Ιανουάριο του 2020 κατά 13,28%, αλλά συγκριτικά με τον Ιούλιο 2020 είναι και αυτές αυξημένες κατά 8,01%. Οι υπόλοιπες ομάδες καταγράφουν μικρότερες διακυμάνσεις με σαφή όμως την επίδραση των αυξήσεων των διεθνών τιμών πρώτων υλών.
Επίσης, ο δείκτης διεθνών τιμών πρώτων υλών (commodities) τροφίμων παραμένει σημαντικά αυξημένος σε σχέση με πριν την πανδημία COVID-19 κατά 24,34% σε σχέση με τον Ιανουάριο 2020. Ολοι οι επιμέρους δείκτες παρουσιάζουν αυξήσεις (δημητριακά, έλαια, κρέας, γαλακτοκομικά, ζάχαρη) με μεγαλύτερες αυξήσεις από αυτές να καταγράφονται στα φυτικά έλαια και στα δημητριακά. Οι αυξήσεις οφείλονται κυρίως στην αποδοτικότητα της παραγωγής στις μεγάλες παραγωγούς χώρες και στην αύξηση της ζήτησης από τις χώρες της Ασίας. Αρκετές από αυτές τις μεταβολές επηρεάζουν την παραγωγή τροφίμων στην Ελλάδα λόγω των εισαγόμενων πρώτων υλών, αλλά και τις εισαγωγές τελικών τροφίμων και ποτών από τις διεθνείς αγορές.
Προσαρμογές στην αγοραστική συμπεριφορά των καταναλωτών
Με ποιο τρόπο όμως η πίεση των ανατιμήσεων στις τιμές προϊόντων επηρεάζει τις καταναλωτικές συμπεριφορές στην αγορά; Ππως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο Γεώργιος Μπάλτας, καθηγητής του Τμήματος Μάρκετινγκ & Επικοινωνίας του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, διευθυντής Μεταπτυχιακών Σπουδών, οι καταναλωτές αντιδρούν στις ανατιμήσεις των προϊόντων και των υπηρεσιών με προσαρμογές στην αγοραστική συμπεριφορά.
Αυτές περιλαμβάνουν:
- τη μείωση της ζήτησης για τα ανατιμημένα προϊόντα και υπηρεσίες, στον βαθμό που επιτρέπει η φύση των αναγκών και η δομή των προτιμήσεων.
- την αναζήτηση οικονομικότερων αγοραστικών λύσεων στις ανατιμημένες προϊοντικές κατηγορίες και την υποκατάσταση ακριβότερων επιλογών από φθηνότερες.
- την προσπάθεια εξοικονόμησης χρήματος περιορίζοντας διάφορες μη ανελαστικές δαπάνες και αγορές μη βασικών αγαθών.
- την αναβολή ή ματαίωση αγοραστικών αποφάσεων υψηλού κόστους, ειδικά εάν αυτές δεν αφορούν την ικανοποίηση πολύ επιτακτικών αναγκών.
- Παράλληλα, σύμφωνα με τον κ. Μπάλτα, παρατηρούνται καταναλωτικές προσαρμογές μικρότερης κλίμακας, όπως για παράδειγμα η δημιουργία αποθέματος σε προϊόντα που αναμένεται να ανατιμηθούν σημαντικά, μεταφέροντας αγορές του εγγύς μέλλοντος στο παρόν.
«Η πίεση στους προϋπολογισμούς των καταναλωτών θα ενταθεί εφόσον το κόστος της ενέργειας δεν μειωθεί και παραμείνει πολύ υψηλό κατά τη διάρκεια των επόμενων μηνών, όπου στις συνήθεις ενεργειακές δαπάνες προστίθεται εκείνη της θέρμανσης», τονίζει ο κ. Μπάλτας και συμπληρώνει ότι, εκτός από την πολύ ακριβή ενέργεια που έχει ανατιμητική επίδραση στην οικονομία, οι πληθωριστικές πιέσεις οφείλονται επίσης στην αναστάτωση των διεθνών εφοδιαστικών αλυσίδων και μεταφέρονται στην ελληνική οικονομία μέσω των εισαγωγών ενδιάμεσων ή τελικών αγαθών.
«Βέβαια, αυτή είναι η ώρα για την έμπρακτη απόδειξη της κοινωνικής υπευθυνότητας από την πλευρά των επιχειρήσεων, οι οποίες καλούνται να συνδράμουν στο μέτρο που αναλογεί στην κάθε μία στη συγκράτηση του κόστους ζωής των καταναλωτών. Σημειώνεται ότι, η τρέχουσα συγκυρία είναι δύσκολη για τους καταναλωτές που έχουν ήδη πιεστεί από την πολυετή οικονομική κρίση και τις συνέπειες της πανδημίας και αντιμετωπίζουν μία νέα απειλή στην αύξηση του κόστους ζωής», σημειώνει ο κ. Μπαλτάς.
Και προσθέτει: «Καθώς οι πληθωριστικές τάσεις αποδίδονται κυρίως στις συνθήκες που επικρατούν στην πλευρά της προσφοράς της οικονομίας, επανέρχεται στο προσκήνιο, με ακόμα μία αφορμή, το διαχρονικό και σταθερά επίκαιρο αίτημα για δυναμική ανασυγκρότηση της ελληνικής παραγωγής».
Οι καταναλωτές επιλέγουν ξανά με κριτήριο την τιμή
Από την πλευρά του ο δρ. Λευτέρης Κιοσές, γενικός διευθυντής ΙΕΛΚΑ, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ επισημαίνει ότι, η πίεση των ανατιμήσεων στις τιμές προϊόντων φαίνεται ότι ήδη επηρεάζει τις καταναλωτικές συμπεριφορές στην αγορά. Οπως εξηγεί: «Ενώ πέρυσι την ίδια εποχή κυριαρχούσαν τα κριτήρια της ποιότητας, της ασφάλειας και της ευκολίας στη διαδικασία επιλογής προϊόντων από τους καταναλωτές, σήμερα ήδη οι μετρήσεις δείχνουν ότι αυτή η τάση έχει αναστραφεί και οι καταναλωτές αναζητούν τα κριτήρια της τιμής, της αξίας και των προσφορών/εκπτώσεων». Πρόκειται για αγοραστικές συμπεριφορές που θυμίζουν μετρήσεις της προηγούμενης δεκαετίας, σύμφωνα με τον κ. Κιοσέ.
Παράλληλα, από την πλευρά των επιχειρήσεων έχει ήδη αναγνωριστεί αυτή η αλλαγή. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του ΙΕΛΚΑ, στελέχη του κλάδου του κλάδου λιανεμπορίου-FMCG θεωρούν ότι προτεραιότητες του καταναλωτή είναι κυρίως οι τιμές και η δαπάνη του, προσπερνώντας άλλα κριτήρια σε σημασία.
«Με βάση τις ενδείξεις αυτές και τις προβλέψεις για τους μακροοικονομικούς παράγοντες που επηρεάζουν τις τιμές προκύπτει ότι τους επόμενους μήνες θα δούμε μία παγίωση αυτής της κατάστασης την οποία θα κληθούν να διαχειριστούν οι επιχειρήσεις του κλάδου» σημειώνει ο κ. Κιοσές.
Πηγή: iefimerida.gr - Αύξηση τιμών: Ο φόβος της ακρίβειας αλλάζει την αγοραστική συμπεριφορά των καταναλωτών
Πηγή: http://www.iefimerida.gr/oikonomia/anatimiseis-fobos-akribeias-agorastiki-symperifora
UNESCO: Τα Μινωικά Ανάκτορα στον κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς
Η εξέλιξη συνιστά τη διεθνή αναγνώριση της εξέχουσας οικουμενικής αξίας των έξι εξαιρετικά σημαντικών αρχαιολογικών χώρων της Κρήτης: της Κνωσού, της Φαιστού, των Μαλίων, της Ζάκρου, της Ζωμίνθου και της Κυδωνίας

Ο «απολαυστικός» διάλογος Γεωργιάδη - Μπέου: «Σε παραδέχομαι, είσαι ο Ρονάλντο»
Ο υπουργός Υγείας χαρακτήρισε απολαυστικό τον διάλογο που είχε με τον δήμαρχο Βόλου κατά τη διάρκεια επίσκεψής του στο δημαρχείο

Μητσοτάκης για ψηφιακή κάρτα εργασίας: Αυξήθηκαν κατά 1000% οι δηλωθείσες υπερωρίες στον τουρισμό
Δείτε το βίντεο από το TikTok

Τραγωδία στη Σαρδηνία: Η σύζυγος του CEO της Lufthansa παρέσυρε και σκότωσε με το ΙΧ της μία 24χρονη
Η Βίβιαν Σπορ φέρεται να παρέσυρε με το SUV της μια 24χρονη Ιταλίδα, την ώρα που βρισκόταν για διακοπές στο πολυτελές θέρετρο Πόρτο Τσέρβο

Ιστορική στιγμή στον Απόλλωνα Νάξου: Πράσινη χελώνα γέννησε για πρώτη φορά στο Βόρειο Αιγαίο
Δείτε βίντεο

Σήμερα το απόγευμα η κηδεία της 2χρονης Αλεξάνδρας που παρασύρθηκε από το αγροτικό όχημα του πατέρα της
Η τοπική κοινωνία έχει βυθιστεί στο πένθος με τους γονείς της μικρής, να βρίσκονται σε κατάσταση σοκ, αδυνατώντας να πιστέψουν αυτό που συνέβη

Νέοι δασμοί Τραμπ 30% σε προϊόντα από Ευρωπαϊκή Ένωση και Μεξικό
Το υψηλότερο από το αναμενόμενο ποσοστό των δασμών Τραμπ έχει πλήξει τις ελπίδες της ΕΕ για αποκλιμάκωση και εμπορική συμφωνία

Το ποινικό παρελθόν του «διαμεσολαβητή» του TikTok: Απόπειρα ανθρωποκτονίας, κλοπές, εκβιασμοί
25 υποθέσεις σε 27 χρόνια

Θρήνος στο Αγρίνιο: «Ο πατέρας δεν είδε το παιδάκι που πήγε πίσω από το αγροτικό»
Όλα έγιναν μέσα σε ένα δευτερόλεπτο - Σε άσχημη ψυχολογική κατάσταση ο πατέρας, διαλυμένη η μητέρα λέει γείτονας της οικογένειας

Οδηγός λεωφορείου κυνήγησε με το όχημα και τραυμάτισε συνάδελφό του μετά από καυγά
Συνελήφθη για απόπειρα ανθρωποκτονίας

Νέος νόμος στην Καλιφόρνια: Υποχρεωτικά τα καπάκια στα ποτά για προστασία από ναρκωτικά
Τα μπαρ θα πρέπει να έχουν διαθέσιμα καπάκια και τεστ ανίχνευσης ναρκωτικών

Ανεξήγητη ενέργεια στο πιλοτήριο: Μυστήριο με τους διακόπτες καυσίμου στη συντριβή της πτήσης 171 της Air India
Η αιφνίδια διακοπή παροχής καυσίμου πριν τη συντριβή της πτήσης 171 της Air India προκαλεί ερωτήματα για τη συμπεριφορά των πιλότων

Ειρήνη Μουρτζούκου: Νέες αποκαλύψεις από τη μητέρα της
«Την είδα απαθή ενώ το παιδί πέθαινε»

Ώρες κοινής ησυχίας: Τι ισχύει για το καλοκαίρι του 2025
Τι απαγορεύεται να κάνεις τις συγκεκριμένες ώρες

Μεγάλη φωτιά σε εργοστάσιο με πλαστικά στη Ριτσώνα
Μήνυμα του 112 για επικίνδυνους καπνούς

Δυστύχημα στο Αγρίνιο: Στα Ιωάννινα η νεκροψία της δίχρονης που παρασύρθηκε από το αυτοκίνητο του πατέρα της
Έγκυος η μητέρα - Ο 29χρονος οδηγός έκανε όπισθεν για να παρκάρει χωρίς να αντιληφθεί την παρουσία του παιδιού

Η Ρωσία προσκαλεί αντί - woke πολίτες από τη Δύση: Τι είναι η «Βίζα Κοινών Αξιών» και σε τι αποσκοπεί
Με το πρόγραμμα «Βίζα Κοινών Αξιών», η Ρωσία θέλει να προσελκύσει ανθρώπους από δυτικά κράτη που θέλουν να μεταναστεύσουν στη χώρα

Οδηγοί ταξί στο Αφγανιστάν φτιάχνουν αυτοσχέδια air condition στα αυτοκίνητα για να αντιμετωπίσουν τον καύσωνα
Η φετινή άνοιξη στο Αφγανιστάν ήταν η πιο ζεστή στην ιστορία της χώρας

Τζορτζ Τσούνης: Η Γκιλφόϊλ θα είναι η καλύτερη πρέσβης που πέρασε ποτέ από την Ελλάδα
Ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην χώρα μας, Τζορτζ Τσούνης, μιλώντας αποκλειστικά στο MEGA, εξήρε τον χαρακτήρα της Κίμπερλι Γκίλφοϊλ, τονίζοντας ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις θα φτάσουν στο καλύτερο επίπεδο

Περιστέρι: Βίντεο ντοκουμέντο από άγριο ξυλοδαρμό σε βάρος 24χρονου
«Φοβήθηκα ότι μπορεί να με σκοτώσουν»

Τραγωδία στο Αγρίνιο: Πατέρας παρέσυρε με το όχημά του και σκότωσε το δίχρονο παιδί του
Το περιστατικό φέρεται να συνέβη σε χώρο όπου ο πατέρας πάρκαρε το αυτοκίνητο

Πυρκαγιά στο Γκραν Κάνιον: Εξαπλώνεται ραγδαία
Απομακρύνονται οι τουρίστες - Έχει κάψει περισσότερα από 4.000 στρέμματα βορειότερα

Πού στρέφονται οι έρευνες της ΕΛ.ΑΣ. για την αποτυχημένη βομβιστική επίθεση στο σπίτι του Γιάννη Πρετεντέρη
Όπως πιστεύεται η επίθεση σημειώθηκε αργά το βράδυ, ώστε οι δράστες να μην γίνουν αντιληπτοί από τους περίοικους

Σεισμική δόνηση 4,8 Ρίχτερ δυτικά των Στροφάδων
Το επίκεντρο του σεισμού ήταν στα 42 χιλιόμετρα δυτικά των Στροφάδων

Εντοπίστηκε νεκρό αρκουδάκι από πυροβόλο όπλο στην Καστοριά
Η λαθροθηρία εξακολουθεί να αποτελεί μείζον πρόβλημα

Ειρήνη Μουρτζούκου: «Θα την βάλουν φυλακή, και τι έγινε; Θα καλοπερνάει», λέει η μητέρα της
«Δεν παύει να αγαπάω το παιδί μου», παραδέχθηκε

Καστοριά: Πυροβόλησαν και σκότωσαν αρκουδάκι 6 μηνών
Πρόκειται για την τρίτη αρκούδα που εντοπίζεται νεκρή τους τελευταίους τρεις μήνες στην Π.Ε. Καστοριάς

Ρόδος: 18χρονη Γερμανίδα κατήγγειλε 19χρονο Ολλανδό για βιασμό - Οι διαφορετικές εκδοχές τους
Γιατί η κοπέλα δήλωσε ότι δεν επιθυμεί την ποινική του δίωξη

Μάνδρα: Οδηγός φορτηγού χτύπησε με σκεπάρνι στο κεφάλι συνάδελφό του ενώ περίμεναν να ξεφορτώσουν
Το 50χρονο θύμα μεταφέρθηκε τραυματισμένο στο Τζάνειο, ενώ ο 58χρονος δράστης αναζητείται

Λιβύη και Τουρκία ενισχύουν τη στρατιωτική τους συνεργασία
Νέα συμφωνία για εκπαίδευση και υποστήριξη

Τεράστια διάκριση για το παιδί-θαύμα του ελληνικού τένις: Στα ημιτελικά του Wimbledon ο Παγώνης
Μία τεράστια νίκη πέτυχε ο Ραφαήλ Παγώνης, κερδίζοντας την πρόκριση στα ημιτελικά του Wimbledon U14!

«Φως στο Τούνελ»: Η Αγγελική Νικολούλη επιστρέφει απόψε με έκτακτη εκπομπή για την Μουρτζούκου
Μετα τις ραγδαίες εξελίξεις στην υπόθεση

Τροχαίο ατύχημα με τρία οχήματα στη λεωφόρο Ποσειδώνος
Δυσχέρεια στην κυκλοφορία στη λεωφόρο Ποσειδώνος στο ρεύμα προς Αθήνα - Ένας τραυματίας

Φωτιά τώρα στις Νεραντζιές Αιγίου –Ήχησε το 112
Στο σημείο επιχειρούν επίγεια και εναέρια μέσα - Η φωτιά εκδηλώθηκε σε δύσβατο σημείο

Ψηφίστηκε η τροπολογία για το μεταναστευτικό με 177 «ναι» - Πλεύρης: Τέρμα το παραμύθι με τις μωρομάνες
«Όχι» στην τροπολογία ψήφισαν 74 βουλευτές και 42 επέλεξαν το «παρών» - Σύγκρουση στη Βουλή μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης

Συγκλονιστικό βίντεο: Κροκόδειλος αρπάζει και μεταφέρει το άψυχο σώμα 15χρονου
Το αγόρι ψάρευε στις όχθες ποταμού

Δωρεάν η φαρμακευτική αγωγή για την παχυσαρκία από Σεπτέμβριο - Ποιοι θα είναι οι δικαιούχοι
Η αγωγή θα συνοδεύεται από διατροφική παρακολούθηση και άσκηση

Βόλος: Ανδρας έπεσε νεκρός ενώ περπατούσε στην παραλία
Αμεση ήταν η αντίδραση πολιτών που βρίσκονταν στο σημείο

Δολοφονία Δουρουντάκη: Ομόφωνα ένοχος για ανθρωποκτονία από πρόθεση 51χρονος
Επί τρεις μήνες περίπου οι αρχές πραγματοποίησαν εντατικές έρευνες σε όλο σχεδόν τον νομό σε στεριά

Πατέρας στο Πακιστάν σκότωσε την 16χρονη κόρη εξαιτίας του TikTok
Ο πατέρας σκότωσε την 16χρονη επειδή αρνήθηκε να κλείσει τον λογαριασμό της στην δημοφιλή πλατφόρμα
